Mikroorganizmy stanowią jeden z najważniejszych, a jednocześnie najbardziej tajemniczych elementów biosfery. Szacuje się, że na Ziemi występuje co najmniej bilion gatunków drobnoustrojów, choć dotychczas udało się zidentyfikować zaledwie około 10% z nich. Ich wpływ na środowisko wynika z aktywności metabolicznej, związków z roślinami i zwierzętami oraz zastosowania mikroorganizmów w produkcji żywności, procesach biotechnologicznych i innych gałęziach przemysłu. Są one również niezbędnym narzędziem do odkrywania tajemnic życia.
Myśląc o drobnoustrojach najczęściej pierwsze na myśl przychodzą nam wywoływane przez nie choroby. Dlatego mamy obsesję na punkcie eliminowania mikroorganizmów stosując na przykład specjalne żele dezynfekujące czy środki ochrony osobistej. Co więcej, mikrobiologiczne biofilmy oraz korozja biologiczna, które powodują uszkodzenia sprzętu i zanieczyszczenie produktów, są stałymi i kosztownymi problemami w środowiskach przemysłowych. Jednak to tylko jedna strona medalu.
Często nie zdajemy sobie sprawy, że mikroorganizmy odgrywają kluczową rolę w globalnym obiegu pierwiastków i podtrzymywaniu procesów niezbędnych dla życia. Coraz więcej badań wskazuje również, że określone szczepy mogą stać się sprzymierzeńcami w rozwiązywaniu najpoważniejszych wyzwań cywilizacyjnych – od neutralizacji zanieczyszczeń, przez degradację tworzyw sztucznych, aż po łagodzenie skutków globalnego ocieplenia.
Pojawia się więc fundamentalne pytanie: czy powinniśmy postrzegać mikroorganizmy wyłącznie jako zagrożenie, które należy eliminować, czy raczej jako kluczowych partnerów w działaniach na rzecz ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju?
Temat zaprezentuje dr hab. inż. Olga Marchut-Mikołajczyk, profesor uczelni, Instytut Biotechnologii Molekularnej i Przemysłowej, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności PŁ.
Dr hab. inż. Olga Marchut-Mikołajczyk, prof. uczelni z Politechnika Łódzką i Wydziałem Biotechnologii i Nauk o Żywności jest związana od początku swojej kariery naukowo-dydaktycznej. Jest absolwentką studiów magisterskich i doktoranckich na Wydziale Biotechnologii i Nauk o Żywności Politechniki Łódzkiej. Stopień doktora nauk technicznych w dyscyplinie biotechnologia uzyskała w 2010 roku, w tym samym roku rozpoczynając pracę w Instytucie Biochemii Technicznej (obecnie Instytut Biotechnologii Molekularnej i Przemysłowej). Od 2011 do 2021 roku pracowała na stanowisku adiunkta, a w 2019 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych. Od 2022 roku pełni funkcję profesora uczelni w Instytucie Biotechnologii Molekularnej i Przemysłowej, w którym pełni również role lidera zespołu biotechnologii przemysłowej. Od 2021 roku jest opiekunem Studenckiego Koła Naukowego Biomass.
Jej działalność naukowa koncentruje się na biotechnologii przemysłowej i środowiskowej. Zajmuje się m.in opracowywaniem mikrobiologicznych i enzymatycznych biopreparatów o zastosowaniach przemysłowych; projektowaniem i optymalizacją technologii usuwania zanieczyszczeń ze środowiska oraz poszukiwaniem drobnoustrojów produkujących związki biologicznie aktywne. Szczególną uwagę poświęca potencjałowi biotechnologicznemu mikroorganizmów zasiedlających rośliny, tzw. endofitów. Jest liderem zespołu Biotechnologii Przemysłowej w Instytucie Biotechnologii Molekularnej i Przemysłowej.
